16 tháng 10, 2014

Tìm hiểu Độ tin cậy và Độ chính xác trong Nghiên cứu Định tính


The Qualitative Report Volume 8 Number 4 December 2003 597-607

Tìm hiểu Độ tin cậy và Độ chính xác 
trong Nghiên cứu Định tính

Nahid Golafshani
University of Toronto, Toronto, Ontario, Canada

Độ tin cậy và độ chính xác được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu định lượng và giờ đây chúng đang được cân nhắc lại để sử dụng trong mẫuhình (paradigm) nghiên cứu định tính độ tin cậy  độ chính xác bắt nguồn từ quan điểm thực chứng (positivist perspective), do đó, chúngnên được định nghĩa lại để sử dụng trong cách tiếp cận tự nhiên(naturalistic approach). Cũng giống n độ tin cậy  độ chính xác dùngtrong nghiên cứu định lượng nhằm cung cấp bàn đạp để kiểm tra những gì mà hai thuật ngữ này muốn nói trong mẫu hình nghiên cứu định tính,kiểm tra chéo (triangulation) dùng trong nghiên cứu định lượng nhằmkiểm tra độ tin cậy và độ chính xác cũng có thể làm sáng tỏ một số cách để kiểm tra hoặc tối đa hóa độ tin cậy và độ chính xác của nghiên cứuđịnh tínhDo đó, độ tin cậy, độ chính xác và kiểm tra chéo, nếu chúng là những khái niệm nghiên cứu phù hợp, đặc biệt là từ góc nhìn định tính,phải được định nghĩa lại để phản ánh các cách phát hiện ra sự thật.

Từ khóa: Độ tin cậy, Độ chính xác, Kiểm tra chéo, Ý niệm (Construct), Định tính, và Định lượng

29 tháng 4, 2014

MỘT CÁCH VẬN DỤNG LÝ THUYẾT TRONG NGHIÊN CỨU XÃ HỘI HỌC THỰC NGHIỆM

Ngô Văn Huấn
Bài tham luận tại Hội thảo "Tri thức xã hội học trong các nghiên cứu KHXH ở Tây Nguyên"

Lý thuyết là một phần quan trọng của nghiên cứu khoa học, nhất là khoa học xã hội. Lý thuyết không chỉ là công cụ mà còn là kết quả, một tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng của một công trình nghiên cứu. Xã hội học cũng không là ngoại lệ. Lý thuyết xã hội học chính là một yếu tố góp phần minh định ranh giới của xã hội học với các bộ môn khoa học lân cận, cũng như cho thấy sự khác nhau giữa nghiên cứu xã hội học và điều tra xã hội. Các nhà nghiên cứu có quan niệm như thế nào về lý thuyết xã hội học và cách vận dụng nó? Bài viết này sẽ phân tích một trường hợp vận dụng thành công lý thuyết xã hội học và một nghiên cứu thực nghiệm.

6 tháng 3, 2014

Cung, cầu và lệch chuẩn xã hội?

Nguyễn Huỳnh Mai

L’offre et la demande, une explication insuffisante …
Bài này  đã đăng ở đây:
«Xã hội có nhu cầu nhiều tiến sĩ thì ắt có nguồn cung thôi»
PGS.TS Phạm Bích San, Trưởng ban Tư vấn, Phản biện và giám định xã hội, Phó Tổng Thư ký Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam đã phát biểu như thế trong bài này
để giải thích hiện tượng tiến sĩ giấy.
Theo thiển ý của người viết bài này, hiện tượng tiến sĩ giấy cần những giải thích đầy đủ hơn, vừa kinh tế, vừa văn hóa và cả đạo đức nữa. Cái bằng tiến sĩ làm ra tiền nên một số người chạy đủ mọi cách để thành tiến sĩ. Nhưng văn hóa chuộng bằng cấp Tiến sĩ, kể cả bằng giả, chỉ sinh sôi nẩy nở ở nước ta gần đây có thể vì hoàn cảnh xã hội lao xao hơn ngày xưa, vì đạo đức được thả lỏng hơn, vì ít kiểm soát xã hội hơn, …

28 tháng 11, 2013

Quản lý xã hội ở châu Âu- hướng đến một xã hội đồng thuận và tham dự

Trần Thị Phương Hoa  
Xã hội phát triển không ngừng và liên tục đặt ra thử thách cho các thành viên trong xã hội và cho các nhà quản lý.  Ở châu Âu, quản lý xã hội (social governance) đồng nghĩa với trách nhiệm xã hội, ở tất cả các cấp, từ cấp EU đến tận từng người dân.
Theo đó, tất cả mọi người đều được bảo đảm các quyền xã hội và được tham gia thực hiện quyền đó theo mục tiêu phát triển chung. Hiện nay quản lý xã hội ở châu Âu không chỉ giới hạn trong một quốc gia mà được vận hành trong một thiết chế mang tính siêu quốc gia (supranational), ở cấp độ toàn EU. Đây có thể nói là một mô hình quản lý xã hội độc nhất vô nhị hiện nay trên thế giới và đã thu được những thành công nhất định.  EU không chỉ đưa ra một mục tiêu chung “phát triển bền vững, thông minh và không phân biệt” thông qua “chia sẻ tri thức và trách nhiệm- hướng đến một xã hội không có ai bị gạt ra ngoài lề”, mà còn đề ra những thiết chế hành chính và tài chính cụ thể nhằm đạt được những mục tiêu đó.

1 tháng 11, 2013

Đại cương về Y xã hội học

Nguyễn Huỳnh Mai
Tháng Mười 23, 2013
(Bài này đã viết theo đơn đặt hàng và đã gửi về cho một giáo trình Y khoa ở tp Hồ Chí Minh – nhân chuyện thời sự tuần này, xin mang lên đây để bạn đọc tham khảo)
Dẫn nhập
Phản ứng trước bệnh tật, cách diễn tả sự đau đớn, từ lúc nào ta tự định nghĩa là «bị bệnh», … là những điều mà mỗi một trong chúng ta đều bị ảnh hưởng của văn hóa và giáo dục.
Những cách các bà mẹ dạy trẻ (như kiểu «con trai thì không được khóc như con gái» và nhiều kiểu tương tự, … ) thấm nhuần vào tâm khảm mọi người và từ đó cách biểu hiệu của sự đau đớn khác nhau tùy giới tính, tùy giai cấp xã hội, tùy dân tộc, …
Liên hệ giữa bệnh nhân và bác sĩ cũng là một hiện tượng xã hội. Hai diễn viên này có thể là thành viên của hai hành tinh khác nhau dù là sống cùng trong một xã hội và ngay lúc tiếp xúc diễn ra, họ cùng đối diện nhau nhưng vị trí, ngôn ngữ, suy nghĩ, mục tiêu hay chủ đích, … hoàn toàn khác nhau.
Bệnh viện, thành phố nào cũng có ít nhất là một bệnh viện. Khuôn mặt của bệnh viện có lẻ ai cũng biết nhưng có lẻ ta không bao giờ nghĩ rằng bệnh viện là một thế giới hoàn toàn khác với thế giới bên ngoài với cách kiến trúc đặc biệt với cách sinh hoạt 24/24 giờ và 7/7 ngày – bệnh viện không ngủ bao giờ vì người bệnh không thể chọn giờ để mắc bệnh – ở bệnh viện thường có hai hệ thống quyền quyền lực đối lập với nhau : quyền của giới quản lý và quyền của phía bác sĩ.
Và đó chỉ là vài sự kiện cụ thể nổi bật dễ hiểu.
Tất cả những đặc thù của sức khỏe, bệnh tật và y khoa là đối tượng của y xã hội học.
Khởi thủy, và đầu thập niên 1970 François Steuler và Claudine Herzlich mở đường cho Y xã hội học ở châu Âu, bằng cách mô tả hiện tượng này dưới góc nhìn xã hội học.

21 tháng 9, 2013

HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC ĐƯƠNG ĐẠI



Nguyễn Minh Tuấn
Hiện nay, ở Việt Nam có rất nhiều tài liệu khác nhau giới thiệu về vấn đề "hình thức nhà nước". Tuy nhiên, vì nhiều lí do khác nhau nên nhiều cuốn sách, kể cả giáo trình Lý luận về nhà nước hiện nay cũng chưa thể hiện hoặc thể hiện nhưng chưa thực sự đầy đủ, toàn diện những tiêu chí phân chia, cũng như những biểu hiện đa dạng về hình thức nhà nước đương đại. Có thể nói hình thức nhà nước là một nội dung quan trọng trong hệ thống các kiến thức cơ bản về lý luận nhà nước. Hình thức nhà nước trên thế giới rất đa dạng, phức tạp và liên tục có sự biến đổi không ngừng. Để giúp học viên có cái nhìn đầy đủ, toàn diện hơn, trong bài viết dưới đây, tác giả chia sẻ những thông tin về các cách quan niệm, cũng như sự đa dạng của những hình thức nhà nước đương đại trên thế giới.

2 tháng 7, 2013

Biếm họa giao thông của tác giả 'Sát thủ đầu mưng mủ'


Cuốn ebook Nghĩ trước khi bấm còi gồm 40 bức biếm họa về giao thông của họa sĩ Nguyễn Thành Phong đang gây chú ý trong cộng đồng. Những bức tranh hài hước thể hiện nhiều tình huống dở khóc dở cười trong giao thông.

19 tháng 6, 2013

VẤN ĐỀ XÃ HỘI: ĐI TÌM ĐỊNH NGHĨA VÀ PHÂN LOẠI

Ngô Văn Huấn
Bắt đầu từ những nghiên cứu…
Một vài quan điểm lý thuyết trên thế giới…
Vấn đề xã hội, chính là nguồn gốc và động lực cho sự ra đời của xã hội học ở phương Tây và những nghiên cứu thực nghiệm mang tính xã hội học đầu tiên cũng là về một số vấn đề xã hội. Vào khoảng thế kỷ XVIII-XIX Chủ nghĩa tư bản sau một thời gian phát triển đã bộc lộc nhiều rạn nứt trong hệ thống tổ chức, gây nên những bất cập trong đời sống dân sinh. Đứng trước những thách thức đó của thực tại xã hội, tri thức hiện thời của các khoa học không tìm ra căn nguyên và những lý giải sắc đáng. Kế thừa một tài sản tư tưởng to lớn từ khoa học tự nhiên và triết học, xã hội học mới bắt đầu được định hình và xây dựng mà công việc đầu tiên đó là tìm những luận giải về các vấn đề trong xã hội đương thời. Và từ đó đến nay chủ đề này chưa bao giờ bị bỏ lại trong tiến trình phát triển của khoa học này. Những thành tựu của xã hội học đạt được, có một số lượng lớn các công trình nghiên cứu về nhiều vấn đề xã hội ở nhiều cộng đồng trên thế giới.

23 tháng 5, 2013

Khảo luận thứ hai về chính quyền





LỜI NGƯỜI DỊCH
Quý độc giả đang lật giở những trang sách tiếng Việt của một trong những tác phẩm được xem là vĩ đại nhất của nền triết học chính trị và chính trị học nhân loại, Khảo luận thứ hai về chính quyền, mà tác giả của nó John Locke (1632‐1704), cũng không kém, là một trong những triết gia vĩ đại nhất của châu Âu thế kỷ XVII, tác giả của Luận về nhận thức con người (An Essay Concerning Human Understanding, 1689), Hai khảo luận về chính quyền (Two Treatises of Government, 1689), Thư bàn về sự khoan dung (A Letter Concerning Toleration, 1689)[1], Một số suy nghĩ về giáo dục (Some Thoughts Concerning Education, 1693), Tính hợp lý của Thiên chúa giáo (The Reasonableness of Christianity, 1695).

20 tháng 4, 2013

Sự đau khổ và xã hội học lâm sàng – từ Tây sang ta

Nguyễn Huỳnh Mai

Ông Jean-Luc Mélenchon, người cầm đầu Mặt trận thiên tả (Front de Gauche), đối lập với đương kim chính phủ Pháp, vừa kết luận một cuộc phỏng vấn trên đài truyền hình “tôi không thể nào hạnh phúc yên ổn khi còn nhiều đồng bào tôi phải sống trong nghèo khổ, thậm chí có người không có nổi một mái nhà trong mùa đông giá rét”.

Làng xã - cá nhân trong các giai tầng

Phan Cẩm Thượng

Nam Kỳ. Các kỳ mục làm tế lễ. Tư liệu ảnh NXB
Thế Giới.
Trong các Mường cổ của người Mường, bốn giai tầng Lang - Âu - Noóc - Noóc chọi, tuy không phân biệt ngặt nghèo như đẳng cấp Ấn Độ, nhưng dường như là cố định. Khi tách ra khỏi nguồn gốc Mường, người Việt (Kinh) cũng từ bỏ luôn chế độ giai tầng trên, mà gia nhập một hệ thống bốn giai tầng khác là Sỹ - Nông - Công - Thương.

Cực là may, công đăng hỏa có gì đâu, theo đòi vừa phận lại vừa duyên, quan trong năm sáu tháng, quan ngoài bẩy tám năm, này cờ này biển, này mũ này đai, này kèo hoa gươm bạc, này võng tía dù xanh, mặt tài tình mà giữa chốn kiếm cung, khắp bể Bắc trời Nam nức phương danh, vị thế thử chơi coi đã thỏa.

Thôi chẳng nghĩ, cuộc phong trần chi nữa tá, ngất ngưởng bán tiên mà bán tục, bầu trai dăm bẩy cậu, bầu gái một đôi cô, nào cờ nào kiệu, nào rượu nào thơ, nào đàn ngọt hát hay, nào chè chuyên chén mẫu, tay chí khí mà ngoài vòng cương tỏa, lấy gió mát trăng thanh làm tri thức, tuổi đời thêm thắt thế là hơn.


(Câu đối giữa Nguyễn Công Trứ và Nguyễn Quý Tân, tức Nghè Tân).

Ai lên xứ hoa đào

T/S Alan Phan
15 April 2013
Năm 1955, tôi vừa 10 tuổi, cha tôi gởi cả gia đình lên Dalat.  Ông nói môi trường sống ở Saigon quá xô bồ, ô nhiễm và thiếu văn hóa (nếu ông sống ở Saigon ngày nay thì chắc ông sẽ gởi tôi lên…mặt trăng ở với chị Hằng…hay một chị chân ngắn nào đó). Mẹ tôi mua một căn nhà ở 60 dốc Duy Tân, buôn áo quần trẻ em, và 4 anh chị em bắt đầu khám phá một thiên đường mới thật nhiều cây xanh hoa lạ.

8 tháng 3, 2013

Phụ nữ với kinh tế toàn cầu



Hà Ninh (tổng hợp)

Các nghiên cứu cho thấy, đầu tư cho phụ nữ là một điều có lợi trong kinh doanh và công bằng giới tính trong các chức vụ cao ở công ty đóng góp mạnh mẽ cho tính cạnh tranh và làm cho thương vụ thành công hơn.
Tại châu Âu mới đây, các vấn đề liên quan đến thăng tiến và gia tăng quyền lực cho phụ nữ được đặc biệt chú ý. Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Liên minh châu Âu gần đây đã bỏ phiếu chống việc bổ nhiệm ông Yves Mersch của Luxembourg vào Hội đồng Quản trị Ngân hàng Trung ương châu Âu. Ðây là một hành động phản đối sự thiếu vắng phụ nữ trong các chức vụ cao cấp tại Liên minh châu Âu.

15 tháng 2, 2013

Joseph S. Nye - Cách mạng thông tin trở thành cách mạng chính trị

Phạm Nguyên Trường dịch
Ngày kỉ niệm lần thứ hai “Mùa xuân Arab” ở Ai-cập, được đánh dấu bằng những vụ bạo loạn trên quảng trường Tahrir, nó làm cho nhiều nhà quan sát lo sợ rằng những dự đoán đầy lạc quan của họ trong năm 2011 đã bị đổ vỡ. Một phần của vấn đề là kì vọng đã bị ngôn từ mang tính ẩn dụ - mô tả những sự kiện trong ngắn hạn - làm cho méo mó. Nếu không gọi là “Mùa xuân Arab” mà gọi là “Cuộc cách mạng Arab” thì những kì vọng của chúng ta đã có tính hiện thực hơn. Các cuộc cách mạng thường diễn ra trong hàng chục năm chứ không phải trong một vài mùa hay một vài năm. 

29 tháng 1, 2013

Năm định hướng xây dựng Xã hội


Nguyễn Tất Thịnh

Hiện nay nhiều tổ chức, nhiều giới đang tham gia tích cực vào các quá trình xây dựng xã hội…. Cùng với bài ‘định hướng Hiến pháp’ tôi viết bài ngắn này vừa như nêu lên những nhận dạng về một xã hội tiến bộ văn minh ( gắn với chiều dài thời gian từ lịch sử đến tương lai ), vừa như mong muốn xã hội được xây dựng như thế ( nếu không hết thì cũng là một số, vì nếu đã có được điều nào trong đó rồi thì những điều kia còn lại cũng thuận lợi sẽ hình thành thôi. Nếu chưa được điểm 10 thì cũng cố được điểm 7 ). Quan trọng hơn là có dấu hiệu, tiêu chí để dựa vào mà hoàn chỉnh chặng được xây dựng xã hội như tất cả chúng ta cùng muốn