Sự đau khổ và xã hội học lâm sàng – từ Tây sang ta

Nguyễn Huỳnh Mai

Ông Jean-Luc Mélenchon, người cầm đầu Mặt trận thiên tả (Front de Gauche), đối lập với đương kim chính phủ Pháp, vừa kết luận một cuộc phỏng vấn trên đài truyền hình “tôi không thể nào hạnh phúc yên ổn khi còn nhiều đồng bào tôi phải sống trong nghèo khổ, thậm chí có người không có nổi một mái nhà trong mùa đông giá rét”.

Làng xã - cá nhân trong các giai tầng

Phan Cẩm Thượng

Nam Kỳ. Các kỳ mục làm tế lễ. Tư liệu ảnh NXB
Thế Giới.

Trong các Mường cổ của người Mường, bốn giai tầng Lang - Âu - Noóc - Noóc chọi, tuy không phân biệt ngặt nghèo như đẳng cấp Ấn Độ, nhưng dường như là cố định. Khi tách ra khỏi nguồn gốc Mường, người Việt (Kinh) cũng từ bỏ luôn chế độ giai tầng trên, mà gia nhập một hệ thống bốn giai tầng khác là Sỹ - Nông - Công - Thương.

Cực là may, công đăng hỏa có gì đâu, theo đòi vừa phận lại vừa duyên, quan trong năm sáu tháng, quan ngoài bẩy tám năm, này cờ này biển, này mũ này đai, này kèo hoa gươm bạc, này võng tía dù xanh, mặt tài tình mà giữa chốn kiếm cung, khắp bể Bắc trời Nam nức phương danh, vị thế thử chơi coi đã thỏa.

Thôi chẳng nghĩ, cuộc phong trần chi nữa tá, ngất ngưởng bán tiên mà bán tục, bầu trai dăm bẩy cậu, bầu gái một đôi cô, nào cờ nào kiệu, nào rượu nào thơ, nào đàn ngọt hát hay, nào chè chuyên chén mẫu, tay chí khí mà ngoài vòng cương tỏa, lấy gió mát trăng thanh làm tri thức, tuổi đời thêm thắt thế là hơn.

(Câu đối giữa Nguyễn Công Trứ và Nguyễn Quý Tân, tức Nghè Tân).

Ai lên xứ hoa đào

T/S Alan Phan

15 April 2013

Một quốc gia hủy diệt thiên nhiên sẽ tự hủy diệt. Núi rừng là lá phổi của đất nước, thanh lọc không khí và tạo năng lượng mới cho con người (Franklin Roosevelt)

Năm 1955, tôi vừa 10 tuổi, cha tôi gởi cả gia đình lên Dalat.  Ông nói môi trường sống ở Saigon quá xô bồ, ô nhiễm và thiếu văn hóa (nếu ông sống ở Saigon ngày nay thì chắc ông sẽ gởi tôi lên…mặt trăng ở với chị Hằng…hay một chị chân ngắn nào đó). Mẹ tôi mua một căn nhà ở 60 dốc Duy Tân, buôn áo quần trẻ em, và 4 anh chị em bắt đầu khám phá một thiên đường mới thật nhiều cây xanh hoa lạ.